Buổi lễ giới thiệu quyển sách Công lý và Hòa bình trên biển Đông tại thành phố Philadelphia hôm 11/5/2014. RFA photo |
Kính Hòa, RFA: Đức Giám mục giáo phận Vinh Nguyễn Thái Hợp đang có chuyến làm việc tại Hoa Kỳ. Ngày 11/5 ông giới thiệu quyển sách Công lý và Hòa bình trên biển Đông tại thành phố Philadelphia. Kính Hòa có cuộc trao đổi với ông về đề tài biển Đông và Giáo hội Công giáo Việt nam.
Hòa bình và Công lý ở Biển Đông
Kính Hòa: Dạ thưa kính chào đức cha, đầu tiên KH xin cảm ơn Đức Cha đã giành cho Đài ACTD buổi phỏng vấn này.
Câu hỏi đầu tiên: Trong tình hình hiện thời như Đức Cha cũng biết là
đang có những biến chuyển mới ở Biển Đông, và Đức Cha đã có cho ra mắt
quyển sách HBVCL ở Biển Đông, thưa Đức Cha xin Đức Cha cho biết làm thế
nào để có được cả hai điều hòa bình và công lý ở Biển Đông?
ĐGM
Nguyễn Thái Hợp: Xin chân thành cảm ơn anh KH và các thính giả của
ĐACTD, tôi rất vui mừng là có sự trùng hợp đặc biệt mà tôi có mặt ở đây
để nói chuyện về đề tài bức xúc đối với người dân VN. Nói về quyển sách
HBVCL. Đó là kết quả cuộc tọa đàm dự định tổ chức năm 2011, nhưng ở thời
điểm đó chúng tôi cũng như tất cả những người băn khoăn với đề tài Biển
Đông gặp khó khăn, khó khăn từ phía nhà cầm quyền đối với những người
cộng tác, đối với những người chủ trương. Tuy nhiên sau đó theo yêu cầu
của nhiều anh em, chúng tôi đã phát hành cuốn sách đó, lưu hành nội bộ,
tức là chỉ phát hành rất ít cho một số anh em để họ sử dụng; và từ năm
ngoái một số anh em trong phong trào giáo dân đã muốn cho phát hành cuốn
sách đó ở bình diện rộng lớn hơn, ở Hoa Kỳ này; do đó hôm nay tôi đến
HK để tham dự lễ hội Đức mẹ La vang ở Houston, sau đó tôi sang đây để
phát hành cuốn sách đó tại Houston, DC, Philadelphia và một số nơi k
hác…
Đề tài của cuốn sách là nói lên tham vọng của TQ
đối với Biển Đông, chủ trương đường lưỡi bò của TQ, chủ trương bị rất
nhiều người phản đối, nhưng TQ với thâm mưu và ý đồ vẫn tiếp tục thực
hiện chủ trương đó theo tính cách tằm ăn giông, theo kiểu vết dầu loang
và theo nhiều chuyên viên mà anh cũng đã nhận thấy đó, thì TQ đã lựa
chọn một thời điểm rất là thích hợp khi mà VN đang hồ hởi mừng chiến
thắng ĐB, rồi mừng 30/04 và khi mà HK cũng đang vướng bận với những dễn
biến tại Ukraina, thì TQ đã cho giàn khoan 981 vào Biển Đông, vào vùng
lãnh thổ VN. Sự kiện đó đã đặt ra rất nhiều vấn đề cho nhà cầm quyền VN
và đặc biệt là cho người VN trong và ngoài nước.
Kính
Hòa: Thưa Đức Cha, trong quyển sách đó Đức Cha đưa ra những gợi ý nào,
có chuyên chở những ý kiến gì cho người đọc trong vấn đề công lý và hòa
bình?
ĐGM Nguyễn Thái Hợp: Cuốn sách đó đã viết cách
đây 3 năm, 3-4 năm, và chúng tôi đã bắt đầu thảo luận vấn đề Biển Đông
từ năm 2008-2009. Năm 2009 là lần đầu tiên câu lạc bộ Nguyễn Văn Bình tổ
chức tọa đàm về Biển Đông và hải đảo VN thì cũng đã nghĩ tới vấn đề
Biển Đông, vì đã nghĩ tới vấn đề lãnh thổ VN theo công ước quốc tế về
luật biển. Cũng như trong bối cảnh hôm nay thì lãnh thổ VN không chỉ
tính trên đất liền, và nói chung nó có thể lớn gấp ba lần lãnh thổ mà
chúng ta….. và trước áp lực “đường lưỡi bò” thì lãnh thổ VN sẽ bị giới
hạn, và hôm nay chúng ta đang thấy điều lo sợ đó đang trở thành hiện
thực.
Công nhân tỉnh Bình Dương biểu tình chống TQ hôm 13/5/2014. AFP photo |
Và một trong những ý tưởng mà
anh em trao đổi là cần phải quốc tế hóa vấn đề Biển Đông, chứ không thể
tiếp tục đối thoại song phương với TQ. Chính cái kiểu đối thoại song
phương của 2 nhà nước đã đưa VN vào thế bí như hiện nay, và thảm họa
mất nước, mất dần lãnh thổ là điều chúng ta đang nhìn thấy trước mắt. Vì
nghĩ như vậy nên chúng tôi cho rằng cần phải quốc tế hóa vấn đề Biển
Đông, VN cần phải đưa vấn đề Biển Đông, đưa câu chuyện giàn khoan, câu
chuyện Hoàng sa-Trường Sa, chuyện “đường lưỡi bò”… ra trước quốc tế và
LHQ như Philippines đã làm, để nhờ trọng tài quốc tế phân xử.
Kính
Hòa: Thế thì trong biến chuyển vừa qua, như Đức Cha cũng biết, cách đây
vài tiếng đồng hồ là ông TT VN NTD đã lên tiếng rất mạnh mẽ tại HNTĐ
ASEAN tại Miến Điện, vậy thì theo Đức Cha đây có phải là bước đầu tiên
mà VN đưa vấn đề Biển Đông ra quốc tế không ạ?
ĐGM
Nguyễn Thái Hợp: Chúng tôi hy vọng rằng sự kiện giàn khoan 981 sẽ giúp
chính quyền VN nhìn lại chính sách của họ trong thời gian qua. Nhân dịp
này cũng xin cảm ơn các bộ đội biên phòng, cảnh sát biển trong phạm vi
khả năng và quyền hạn của họ đã chiến đấu bảo vệ lãnh thổ; nhưng cũng
mong rằng chính quyền nên có một chính sách nhất quán hơn mới có thể cứu
vãn được biên giới và lãnh thổ VN. Trước đây Thủ tướng NTD cũng có
những tuyên bố về vấn đề Biển Đông, chúng tôi đã có trích dẫn những
tuyên bố đó đưa vào quyển sách; những tuyên bố đó cũng được nhiều người
hoan nghênh.
Nhưng rồi cũng đâu lại vào đó, và cuối
cùng chúng ta phải đối đầu với một thực trạng là nhà nước vẫn có một
chính sách quá ôn hòa mà một số người đã gọi là “hèn” đối với TQ; trong
khi đó bạo lực và quá bạo lực đối với dân, nhất là đối với những người
đã lên tiếng phản đối TQ. Tại sao lại làm như vậy?! Hy vọng vụ giàn
khoan 981 sẽ là một thực tế, một thực tế đau lòng, nhưng hy vọng là thực
tế ấy sẽ giúp chính quyền nhìn ra sự thật, để không còn tin tưởng vào
nơi 16 chữ vàng để đặt quyền lợi dân tộc lên trên quyền lợi của đảng
phái và ý thức hệ; ngõ hầu tạo được miền tin nơi những ngưới VN trong và
ngoài nước.
Tôi không phải là chính trị gia, nhưng tôi
nghĩ rằng để đưa được người VN, dân tộc VN ra khỏi bước ngoặt quan
trọng và thê thảm hiện nay thì cần phải có sự đoàn kết của những người
VN trong cũng như ngoài nước, những người VN thuộc những chính kiến,
đảng phái và tôn giáo khác nhau. Đã có người gọi đó là một Hội nghị Diên
Hồng mới.
Tình hình sinh hoạt tôn giáo trong nước
Một giáo dân đang cầu nguyện trong một nhà thờ công giáo tại Kontum. AFP photo |
Kính Hòa: Xin cám ơn Đức Cha
trong phần nói chuyện về đề tài Biển Đông. Xin Đức Cha giành cho chúng
tôi thêm vài phút để chuyển qua một đề tài khác. Và cũng như mọi người
VN trên thế giới đã theo dõi thời sự đều biết đến câu chuyện xảy ra năm
ngoái ở giáo xứ Mỹ Yên, đều biết rằng Đức Cha là người đứng đầu sóng
ngọn gió. Thế thì gần một năm sau thì Đức Cha có thể cho biết tình hình
sinh hoạt tôn giáo nói chung, và ở giáo xứ Vinh giáo phận mà Đức Cha phụ
trách hiện nay như thế nào?
ĐGM Nguyễn Thái Hợp: Cách
đây ít lâu có người đặt câu hỏi cho chúng tôi là tình hình giáo hội công
giáo ở VN như thế nào: là xấu, tốt, hay trung bình.
Thật
là khó lòng diễn tả một tình hình phức tạp chỉ với một trong ba chữ là
xấu tốt hay trung bình, nhưng nếu phải lựa chọn, hay nếu phải xếp hạng
thì đúng hơn, thì tôi nghĩ là trung bình, hay đúng hơn là trung bình
thấp, tùy theo cái nhìn, tùy theo điều kiện cụ thể từng nơi.
Riêng
đối với giáo phận chúng tôi thì tôi có đặt câu hỏi với một số quan chức
VN là tại sao có xảy ra vụ Mỹ Yên, hay nếu hỏi một cách da diết hơn thì
câu hỏi là anh có ý đồ gì khi đưa ra vụ Mỹ Yên thì tại sao phải huy
dộng đến hơn 1 ngàn cảnh sát cơ động có trang bị hơi cay và chó nghiệp
vụ, tại sao huy động cả quân đội có vũ trang để đến đó là cuối cùng chỉ
thực sự đối diện với mấy chục người dân tay không chứ cũng chả có gậy
gộc súng ống gì cả. Cái đó là do nghe nói giáo dân Mỹ Yên đã chuẩn bị vũ
trang để khởi nghĩa… cuối cùng thành ra cũng chỉ như đánh nhau với gió.
Tôi cũng đã băn khoăn đặt câu hỏi tại sao.
Từ ngày đó
đến hôm nay chúng tôi vẫn đối thoại, hai bên vẫn có những cuộc gặp gỡ và
cuối cùng cũng có hai người giáo dân Mỹ Yên được trả tự do trước thời
hạn, tức là được về mừng lễ giáng sinh với gia đình. Có một quan chức đã
bảo tôi xin giám mục làm sao để dân chúng đừng có lên đón họ như những
chiến sĩ vinh quang trở về, mà cứ để cho họ về âm thầm thôi, thì tôi
cũng thấy là không cần thiết phải làm như vậy, nên hai người đó đã được
về nhà một cách âm thầm. Nhưng sau đó bà con đã tổ chức lễ hội ba ngày
liền để mừng họ. Ước mong rằng trong tương lai sẽ không có những chuyện
như vậy xảy ra nữa, trong thế kỷ 21.
Kính Hòa: Thưa Đức
Cha theo cách đánh giá của Đức Cha thì hiện nay tình hình hoạt động của
giáo hội công giáo VN là ở mức trung bình, hay thấp hơn trung bình một
chút. Vậy theo Đức Cha thì trong tương lai có thể làm gì để cho tình
hình nó khá hơn ạ?
ĐGM Nguyễn Thái Hợp ký trên vào sách Công lý và Hòa bình trên biển Đông hôm 11/5/2014 tại Philadelphia. RFA photo |
ĐGM Nguyễn Thái Hợp: Vấn đề đó
không phải chỉ lệ thuộc vài giáo hội mà thôi, mà điều đó thì nhà cầm
quyền cũng phải nghĩ đến tiến trình đó, để thực hiện những quyền con
người, những hiệp ước mà nhà cầm quyền đã từng ký, mà mới đây như anh
cũng biết là VN đã được đề nghị đưa vào Hội dồng Nhân quyền LHQ. Đó là
một vinh dự đồng thời cũng là trách nhiệm, làm sao để người ta có thể
tin tưởng là VN là thành viên, và có ứng xử đúng tư cách là thành viên,
chứ như trong thười gian qua thì VN đã có quá nhiều chuyện xảy ra, và
có lẽ công an có quá nhiều quyền như trong thời gian vừa qua thì có lẽ
đó là điều lệ thuộc rất nhiều vào chính quyền, vào những quyết định và
ứng xử của họ.
Chúng tôi cầu mong đất nước được an bình
hơn, người Việt sẽ đoàn kết với nhau hơnđể có thể đối phó với ngoại
xâm, nạn ngoại xâm mà VN đã phải đối đầu suốt chiều dài lịch sử là nước
phương Bắc, do cái tham vọng ngàn đời của họ, tham vọng Đại Hán. Để như
vậy cần phải động viên tất cả năng lực, đoàn kết, nhất trí của mọi
người.
Kính Hòa: Dạ thưa Đức Cha vừa nhắc tới chuyện là
tình hình sắp tới nếu muốn tốt hơn thì có phần lệ thuộc vào chính quyền
thì có vẻ như là chính quyền VN hiện nay vẫn e ngại những tổ chức giáo
hội nằm ngoài sự kiểm soát của họ. Làm thế nào để họ không e ngại điều
đó nữa?
ĐGM Nguyễn Thái Hợp: Chúng tôi cũng không thể
trả lời anh câu hỏi đó vì xưa nay chúng tôi vẫn luôn mơ tới điều mà ĐGH
Biển Đức 16 đã nói, đó là người công giáo tốt cũng là người công dân
tốt. Tất cả tín hữu công giáo VN đang cố gắng làm người giáo dân tốt, và
là người công dân tốt. Người công dân tốt là người bận rộn và lo lắng
cho vận mệnh đất nước, chính vì vậy trong một số bài viết chúng tôi có
nêu rõ chúng tôi không đồng ý với quan điểm đồng hóa đất nước với một
chế độ chính trị, cũng không thể nói yêu nước là yêu CNXH.
Bởi
vì nhìn lại lịch sử dân tộc qua các triều đại, từ đời Ngô, đời Đinh,
đời Lê, Lý, Trần, Lê, Nguyễn… cho tới chế độ hiện tại, thì tất cả các
triều đại đó, chế độ đó cũng phải tới lúc chuyển giao cho triều đại
khác, chế độ khác. Nhưng mà đất nước chúng ta vẫn còn đấy, và không ai
có quyền đồng hóa một chiều dài lịch sử của dân tộc với một thể chế
chính trị…. và chúng tôi đều mong muốn giáo dân tốt cũng là công dân
tốt, nên vì vậy Hội đồng Giám mục VN trong văn thư vừa rồi đã thể hiện
sự băn khoăn trước tình hình Biển Đông và dân tộc đã yêu cầu nhà cầm
quyền đừng đồng hóa đất nước với chế độ, và yêu cầu nhà cầm quyền nên
xét lại mối tương quan giữa VN với TQ vì mối tương quan đó đang gây tác
hại cho đất nước trong giai đoạn hiệntại.
Kính Hòa: Xin chân thành cảm ơn Đức Cha đã dành cho ĐACTD cuộc nói chuyện này.
ĐGM Nguyễn Thái Hợp: Tôi xin cảm ơn anh KH, cảm ơn Ban Giám Đốc ĐACTD, và cảm ơn quý bạn nghe đài.
Không có nhận xét nào: