.jpg)
Trương Đình Toe - (tặng ông đoàn văn vương") Làng Phẹt một dạo cứ mất trộm liên tục, nào gà, nào vịt, soong, nồi, cuốc, thuổng… Một đêm hè tĩnh mịch bỗng có tiếng đàn bà kêu ầm ỹ:
- Ối giời ôi! Trộm, trộm! Nó bắt hết ngỗng nhà tôi rồi!
Thế là người la, chó sủa, tiếng chân chạy huỳnh huỵch, ánh đèn pin lấp loáng. Một thằng trộm bị đuổi gấp lao vào bụi rậm, thẳng khác nhẩy xuống ao. Cả hai đều bị bắt sống. Chúng không phải là người làng này.
- Đánh chết bỏ mẹ chúng nó đi! – Dân làng hô hán.
Thế là trận đòn nhừ tử giáng xuống đầu quân ăn cắp. Phen này chúng nó có sống cũng thành tật. Đánh chán rồi, người ta giam chúng vào kho của hợp tác xã và đe:
- Chúng mày mà ỉa đái ra đấy thì sáng mai chỉ có chết!
Sáng hôm sau dân làng giải hai thằng trộm xuống cho công an xã. Từ xã chúng bị giải lên huyện. Dân làng còn trao cho công an danh sách những người có công bắt trộm, đứng đầu là hai thiếu niên anh hùng tuổi chừng mười sáu mười bẩy.
Hôm sau nữa có hai anh công an từ huyện về xã điều tra thêm chi tiết sự vụ. Các anh cho gọi hai thiếu niên đứng đầu danh sánh bắt trộm là thằng Tuấn và thằng Quang để lập biên bản. Hai đứa thích lắm. có công thì thể nào cũng được thưởng, tục lệ xưa nay vẫn thế. Chúng tường thuật tỷ mỉ cuộc đuổi bắt, thỉnh thoảng lại tô vẽ thêm vào để tăng vai trò của mình. Cuối cùng anh công an hỏi:
- Các em có đánh chúng nó không?
- Phải đánh thì lần sau chúng nó mớí chừa.
- Bây giờ các em ký vào biên bản.
Hai thiếu niên hý hửng, nhưng vừa ký xong, anh công an trở mặt:
- Chúng mày đã bị bắt vì gây ra án mạng chết người!
- Án mạng nào? – Thằng Quang trố mắt.
- Ai chết? – Thằng Tuấn ngây ngô.
- Một thằng trộm bị chúng mày đánh đã chết ở trên đồn! – Anh công an trả lời. Và hai anh đứng dậy, mỗi người rút ra một cái còng số tám cùm tay hai “ông kễnh” lại, khoá vào chấn song cửa sổ, rồi sang phòng bên trao đổi với cán bộ xã.
Tin ấy chẳng mấy chốc đã bay về làng. Bà cụ Hồi đã tám mươi tuổi, nghe tin chắt đích tôn bị bắt thì lập tức sai người chở xuống uỷ ban. Đến nơi cụ nhệu nhạo van nài hai nhà chức trách:
- Tôi đây thời Pháp thuộc nuôi du kích trong nhà. Con trai tôi, tức ông nội cháu chẳng may hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Nhà tôi đời đời theo cách mạng. Cháu nó còn bé dại. Bố cháu chẳng may mất sớm, cũng vì việc nước, nên không có người dậy bảo cháu. Các ông hãy thương tình tha cho cháu.
- Án mạng chết người không phải là việc nhỏ. – Anh công an giải thích – Nhiệm vụ của chúng tôi là triệt để thi hành pháp luật của Đảng nhà nước.
Và hai thằng bắt trộm cũng chung số phận với hai thằng trộm, bị giải lên huyện. Từ huyện người ta lại giải lên tỉnh. Làng xóm xôn xao, chẳng ai nói đến chuyện gì khác ngoài chuyện hai thiếu niên bị bắt. Nhưng đau khổ nhất vẫn là bà cụ Hồi. Hai hàng nước mắt như mưa, cụ ca thán cho số phận gia đình và thằng chắt bất hạnh:
- Nhà tôi thật là vô phúc. Gia đình tôi chỉ có một giọt máu này thôi mà bây giờ khổ thế. Tôi sống làm sao được? Thật là Trời, Phật bắt tội…
Ông Sùng hàng xóm nhà cụ an ủi:
- Thưa cụ, xin cụ đừng lo. Chúng nó chưa đến tuổi thành niên, vả lại cũng chẳng có chứng cớ gì là chúng nó đánh chết người.
- Nhưng mà ký rồi ông ạ.
- Ký rồi cũng không sợ! – Ông Sùng khảng khái – Các chắt là trẻ con, người ta doạ hay đánh thì chúng nó phải ký. – Nhưng những lời nói ân cần của ông Sùng không mảy may làm cho bà cụ bớt phiền.
Hôm sau nữa lại có hai công an từ tỉnh đi xe co-măng-ca về để điều tra thêm về vụ đánh chết người. Làng xóm nghe tin lại rạo rực, hô hào nhau xuống xã kiến nghị với quan tỉnh.
*****
Phải biết rằng dân làng Phẹt xưa nay có tiếng là cứng cổ. Hai năm về trước hợp tác xã chia lại ruộng đất cho dân. Chia rồi vẫn còn thừa khoảng ba mẫu. Ban quản trị mới đem bán cho công ty đóng gạch “Tiến Lên”. Một hôm ở nhà chị Cu Bẳn có cậu em họ là sinh viên bách khoa mới về nghỉ hè, sang thăm. Chị Cu mang việc chia đất đai ra bàn:
- Những thửa hình chữ nhật, họ cứ cộng các cạnh đối diện, chia đôi, rồi nhân với nhau.
Cậu em chưa kịp nói gì thì thằng Mẫn con chị mới học lớp 4, nghe thấy, nhanh nhảu bảo:
- Hình chữ nhật thì các cạnh đối diện bằng nhau, không phải cộng lại mà chia đôi. Những thửa ấy không phải hình chữ nhật.
- Thế nó là cái hình gì? – Chị Cu gắt.
- Đấy chỉ là những thửa ruộng hình tứ giác bình thường. Tứ giác bình thường tính như vậy bao giờ cũng ra con số lớn hơn diên tích thật. Có nghĩa là nhà mình bị thiệt!
Thằng Mẫn thao thao giải thích, thế là nó bị mẹ mắng:
- Trẻ con biết gì mà khoẻ nói leo? Ra ngoài kia để tao nói chuyện với cậu!
- Chị mắng oan cháu. – Cậu em nói.
- Cậu bảo cái gì?
- Cháu nó nói có lý đấy, chị ạ. Tính như vậy thì đúng là thiệt cho mình.
Chị cu Bẳn ngồi ngẩn người ra một lúc rồi nói:
- À, té ra họ coi nhân dân chúng tôi là lũ gà mờ, lừa lấy ruộng đất mà bán. Bán rồi không biết tiền biến đi đâu? Công quỹ của hợp tác xã không bao giờ có lấy một xu. Người ta chỉ được cái mồm nói hươu nói vượn. Xem ra cũng chẳng có kẻ nào vì dân vì nước. Người nhiều, đất thì ít, thế mà lại còn mang bán cho thiên hạ thì lấy gì mà cầy cấy?
Rồi chị Cu mang chuyện ấy nói với hang xóm, hàng xóm lại nói với hàng xóm… Làng nước vì thế sôi lên sùng sục. Cuối cùng dân chúng kéo nhau ra chỗ lò gạch “Tiến Lên”, gọi ông giám đốc ra tuyên bố tối hậu thư:
- Không dọn mau mọi thứ đi thì chúng bố đốt hết!
- Nhưng chúng tôi đã ký hiệp đồng với chính quyền địa phương rồi.
- Không phải “hiệp đồng” mà là “hợp đồng”. Nhưng chính quyền địa phương cũng không có quyền. Mảnh đất này là do cha ông chúng tôi để lại, xương chất thành núi, máu chẩy thành sông mới giữ được. Không ai được quyền xâm phạm.
Rồi để cảnh cáo ông giám đốc công ty “Tiến Lên”, mấy trăm gạch chưa nung bay xuống chuôm như châu chấu. Sáng hôm sau ông giám đốc cùng quân quyền cuốn gói chuồn thẳng. Dân làng đồn là ông ấy chưa trả tiền cho hợp tác xã mà chỉ cúng cho các cán bộ mỗi người một ít.
*****
Nhưng tình hình ở lò gạch hôm ấy chưa căng thẳng bằng một phần mười hôm nay.
- Đúng rồi – dân làng bàn tán. – Phải xuống xã kiến nghị với công an tỉnh. Không thể để người ta bắt con cháu mình một cách vô lý như thế được.
Cô Thêm đương tát nước ở cánh Đồng Thổ cũng có người ra gọi:
- Nhà bà cũng phải về mà đi kiến nghị. Không thì đuổi ra khỏi làng!
- Ừ thì đi. – Cô Thêm nói rồi gác gầu, lên bờ, rửa chân và đủng đỉnh về làng.
Dân chúng tập chung đông nghịt dưới gốc bàng ở sân đình. Đàn ông, đàn bà, con trẻ, người đi bộ, kẻ xe đạp, người xe máy Trung Quốc, kẻ máy cầy công nông… Đến cả cái ông Lộc thương binh cụt một chân từ thời chống Mỹ cũng đòi đi. Ông mặc quân phục, ngực đeo mấy cái huy chương. Gã thanh niên cầm lái xe công nông trông thấy, gọi:
- Ông Lộc đi với cháu.
Ông Lộc ném đôi nạng vào moóc rồi tự trèo lên, chẳng khiến ai giúp, miệng lẩm bẩm:
- Mỹ ông còn chẳng sợ nữa là mấy thằng sâu mọt này!
Một người đàn ông lớn tiếng:
- Nào, có còn chờ ai nữa không? Hay ta đi thôi!
Rồi còi bấm inh ỏi. Đoàn người dài dằng dặc lũ lượt dời khỏi làng. Xuống đến xã, họ vây kín toà nhà uỷ ban nhân dân, nơi hai công an tỉnh đương có mặt. Dân chúng bảo nhau:
- Phải cử đại diện vào đàm phán.
- Ông Mô ăn nói được, vào đi.
- Ừ thì vào. Sợ gì chúng nó. Ông có đi tù cũng được. – Cái ông được gọi là Mô lên tiếng.
Nguyên ông Mô là con trai cả cụ Tê. Ông chạc năm mươi tuổi, mặt đen, người cao lớn. Xưa nay vẫn có tiếng là keo kiệt. Có lần con bé hàng xóm sang mượn cái cuốc. Ông vào nhà lấy cuốc ra, giơ lên trước mặt nó, bảo: “Đây là cái cuốc, lưỡi nó bằng sắt, cán nó bằng tre. Nhà mày mua lấy mà dùng”. Rồi lại cầm cuốc vào nhà cất đi. Mọi người ai cũng cười ông. Thế nhưng đến khi họp hành, ông nói đâu ra đấy. Khoản này ai cũng phục. Hôm nay đi kiến nghị, ông mặc sơ mi trắng, cho vào trong quần, có thắt lưng da hẳn hoi, nhưng lại đi chân đất. Vợ ông phàn nàn:
- Nhà mới mua đôi giầy đen bóng nhoáng mà xuống xã cũng không đeo vào!
- Người ta nói chuyện với nhau bằng mồm chứ ai nói chuyện bằng chân mà sợ? – Ông Mô bảo vậy rồi rẽ đám đông, bước vào uỷ ban.
Trong trụ sở uỷ ban, anh sĩ quan công an ngồi sau bàn giấy, bên phải là anh công an thứ hai, bên trái ông chủ tịch xã.
- Chào các anh. – Ông Mô lên tiếng trước.
- Vâng chào ông. – Anh công an đáp lời, rồi ra dáng chủ nhà chỉ cái ghế trước bàn giấy, nói tiếp: – Mời ông ngồi.
- Không dám. – Ông Mô vẫn đướng và vào thẳng vấn đề – Chúng tôi đại diện cho dân làng Phẹt đề nghị các anh thả con cháu chúng tôi ra.
- Đây không phải là việc mất gà mất vịt nữa mà là việc án mạng chết người.- Anh công an trả lời.
- Các cháu còn nhỏ, hàng ngày vẫn ngoan ngoãn, lại có công bắt trộm. Không có lý do gì để giam giữ chúng nó cả.
- Nhưng phạm tội đánh chết người!
Ông Mô nghe anh công an nói vậy điên ruột, quát:
- Anh đừng có nói láo! Anh bảo ai đánh chết người? Chúng tôi giao cho các anh hai thằng trộm vẫn còn khoẻ mạnh
. Sau một ngày một đêm các anh mới về bảo là có thằng chết. Chính các anh đánh chết nó!
- Tôi cảnh cáo ông! – Anh công an cũng to tiếng – Vu cáo mà không có chứng cớ là vi phạm pháp luật.
- Đã gọi là vu cáo thì làm gì có chứng cớ. Thế các anh vu cáo cho con cháu chúng tôi đánh chết người thì có chứng cớ hay không?
Rồi hai bên tiếp tục cãi vã nhau.
Bên ngoài uỷ ban, dân chúng kẻ đứng người ngồi, cũng đang tranh luận:
- Phải gọi điện cho phóng viên báo “Vì an ninh tổ quốc”.
- Không phải báo “Vì an ninh tổ quốc” mà là “An ninh quôc tế”.
- “An ninh quốc tế”? Nghe nó cứ ngang phè phè. An ninh nước mình chưa xong, gà vịt cứ mất liên tục mà lại đòi an ninh thế gới.
- Bây giờ tự do ngôn luận, ai người ta đăng những chuyện nhảm nhí?
- Mà có đăng cũng chẳng dại gì gọi điện cho chúng nó. Nhà văn nói láo, nhà báo nói phét. Nó lại viết làng mình bạo loạn thì bỏ mẹ.
Đương lúc ấy thì tiếng ông Mô vang từ uỷ ban ra oang oang như lệnh vỡ:
- Anh lại bảo chúng tôi chống lại Đảng và nhà nước! Chúng tôi ăn gì mà chúng tôi chống lại Đảng và nhà nước?
Mấy trăm con người tức thì đứng dậy cả một lượt, bắt đầu huyên láo…
(còn nữa)
.jpg)
Không có nhận xét nào: