Anh Chị Em thân mến,
Trong một loạt các bài giáo lý trước đây, tôi đã đề cập đến động tác cầu nguyện của Chúa Giêsu và tôi không muốn kết thúc sự suy niệm nầy mà không ngắn ngủi dừng lại trên chủ đề sự thinh lặng của Chúa Giêsu, rất quan trọng trong mối tưong quan với Thiên Chúa.
Trong Tông Huấn Verbum Dei sau Thượng Hội Đồng, tôi đã đề cập đến vai trò của việc thinh lặng trong cuộc đời Chúa Giêsu, nhứt là trên đồi Golgota:
- "Ở đây chúng ta được đặt trước Ngôi Lời trên thập giá" (1 Cor 1, 18). Ngôi Lời giữ thinh lặng, trở thành sự thinh lặng của cái chết, bởi vì Người đã "nói hết" về mình, trước khi trở nên thinh lặng. Người không còn giữ lấy một điều gì nữa về những gì cần phải thông báo" (n. 12).
Trước cái thinh lặng đó của thập giá,Thánh Maximo vị Thầy Cáo Giải đặt trên môi Mẹ Thiên Chúa cách diễn tả sau đây:
- "Không có lời nói, Lời của Chúa Cha, Đấng đã làm nên mọi tạo vật có tiếng nói; không có sự sống đôi mắt nhắm lại của Đấng bằng lời nói và chỉ cần một dấu hiệu là làm cho cử động tất cả những gì có sự sống" (La vita di Maria, n. 89. Testi mariani del primo millennio, 2, Roma 1989, p. 253).
1 - Thập giá của Chúa Ki Tô không những nói lên sự thinh lặng của Chúa Giêsu như là lời nói sau cùng của Người với Chúa Cha, nhưng còn mạc khải rằng Thiên Chúa nói bằng thinh lặng:
- "Sự thinh lặng của Thiên Chúa, cảm tưởng kinh nghiệm sự xa vời của Đấng Toàn Năng và Cha là giai đoạn quyết định trên con đường trần thế của Chúa Con, Ngôi Lời nhập thể. Bị treo trên gỗ của thập giá, Người đã than van vì cơn đau đớn đã tạo nên cho Người do việc thinh lặng đó: "Lạy Thiên Chúa, Thiên Chúa của con, sao Ngài lại bỏ con" (Mc 15, 34; Mt 27, 46)
- "Tiếp tục tiến thêm lên trong đức vâng lời cho đến hơi thở cuối cùng của cuộc sống, trong cơn tối tăm của cái chết, Chúa Giêsu đã kêu lên Chúa Cha. Người phó thác cho Chúa Cha, trong thời điểm chuyển tiếp, qua cái chết đến cuộc sống đời đời: "Lạy Cha, trong tay Cha, con phó thác hồn con" (Lc 23, 46) (Esort. ap. postsin. Verbum Domini, 21).
Kinh nghiệm của Chúa Giêsu trên thập giá mạc khải sâu xa trạng thái con người đang cầu nguyện và thượng đỉnh của lời cầu nguyện.
Sau khi lắng nghe và nhận biết được Lời Chúa, chúng ta cũng phải biết đo lường chúng ta với sự thinh lặng của Chúa, đó cũng là cách diễn tả của chính Lời Chúa.
Tiến trình diễn biến lời nói và thinh lặng của Chúa Giêsu trong suốt cuộc đời trần thế của Người, nhứt là trên thập giá, cũng có liên hệ đến cuộc đời cầu nguyện của chúng ta theo hai chiều hướng.
a) Chiếu hướng thứ nhứt là những gì có liên quan đến việc đón nhận Lời Chúa.
Chúng ta cần có sự thinh lặng nội tâm cũng như bên ngoài, để cho Lời Chúa có thể được lắng nghe . Đây là một điểm đặc biệt khó khăn đối với chúng ta trong thời đại nầy. Thật vậy, thời đại chúng ta là một thời đại, trong đó không có gì dễ dàng cho việc đón nhận; đúng hơn, nhiều khi chúng ta có cảm tưởng mình phải lo sợ, khi phải tách rời dầu một giây lát khỏi dòng sông tràn ngập lời nói và hình ảnh ấn dấu và đầy ứ các ngày tháng của chúng ta.
Bởi đó trong Huấn Dụ Verbum Dei được đề cập, tôi đã nhắc đến việc cần thiết phải huấn luyện chúng ta hiểu biết giá trị của thinh lặng:
- "Khám phá ra trở lại tầm mức trọng tâm Lời Chúa trong đời sống Giáo Hội cũng có nghĩa là khám phá ra lại ý nghĩa của việc tập trung tư tưởng và sự yên lặng nội tâm. Truyền thống cao cả của các Giáo Phụ dạy chúng ta rằng các mầu nhiệm của Chúa Ki Tô được liên kết với sự thinh lặng và chỉ có trong thinh lặng Lời Chúa mới tìm được nơi cư ngụ trong chúng ta, như đã xảy ra cho Mẹ Maria, không thể so sánh được là người phụ nữ của Lời Chúa và của thinh lặng" (n. 66).
Nguyên lý nầy - không có thinh lặng không thể nghe thấy được, không thể lắng nghe được, không thể đón nhận được một lời nói nào - có giá trị cho công việc cầu nguyện nhứt là cá nhân, mà cũng cho các công việc phung vụ của chúng ta: bởi vì để tạo điều kiện dễ dàng cho viêc lắng nghe chính đáng, các buổi phụng vụ cũng phải có được dồi dào những lúc thinh lặng và đón nhận không bằng lời nói.
Đó cũng là điều lưu ý có ý nghĩa của Thánh Augustino:
- "Verbo crescente, verbo deficunt" (Khi Lời Chúa tăng trưởng lên, lời nói của con người bị giảm thiểu bớt đi )( cfr. Sermo 288, 5: PL 38, 1307; Sermo 120, 2: PL 38, 677).
Các Phúc Âm thường trình bày cho chúng ta, nhứt là trong những lựa chọn quyết định, Chúa Giêsu lui về nơi vắng vẻ một mình, tách rời khỏi đoàn lũ dân chúng và cả khỏi các môn đệ để cầu nguyện trong thinh lặng và sống mối liên hê con cái của mình với Thiên Chúa.
Sự thinh lặng có khả năng đào được một khoản không gian nội tâm trong sâu thẩm của chính chúng ta, để cho Thiên Chúa cư ngụ ở đó, để cho Lời Người ở lại với chúng ta, để cho tình yêu đối với Người đâm sâu gốc rễ vào trong tâm thức chúng ta và trong con tim chúng ta, và làm sống động đời sống chúng ta.
Như vậy chiều hướng thứ nhứt là làm cho mình tràn ngập sự thinh lặng, mở rộng mình ra để lắng nghe , mở rộng chúng ta cho phía bên kia, cho Lời Chúa.
b) Nhưng cũng có một chiều hướng thứ hai, đó là sự quan trọng của thinh lặng cho việc cầu nguyện.
Thật vậy, không phải chỉ có sự thinh lặng của chúng ta khiến chúng ta sẵn sàng lắng nghe Lời Chúa. Bởi lẽ thường khi trong việc cầu nguyện của chúng ta, chúng ta phải đứng trước sự thinh lặng của Thiên Chúa, chúng ta có cảm nhận dường như mình bị bỏ rơi , cảm nhận như mình không được Chúa lắng nghe và không trả lời lại.
Nhưng việc Chúa thinh lặng đó, như đã xảy ra ngay cả đối với Chúa Giêsu, không phải là dấu chứng sự khiếm diện của Người. Người tín hữu Chúa Ki Tô biết rằng Thiên Chúa hiện diện và lắng nghe, ngay cả trong tăm tối của đau khổ, khước từ và đơn độc lẻ loi.
Chúa Giêsu trấn an các mon đệ và mỗi người chúng ta rằng Thiên Chúa biết rõ những gì cần thiết cho chúng ta bất cứ lúc nào trong đời sống chúng ta. Người dạy các môn đệ:
- "Khi cầu nguyện, anh em đừng lai nhải như dân ngoại, họ nghĩ rằng cứ nói nhiều là được nhận lời. Đừng bắt chưóc họ, vì Cha anh em đã biết rõ anh em cần gì, trước khi anh em cầu xin" (Mt 6, 7-8).
Bởi đó một tâm hồn chăm chú, thinh lặng, rộng mở có giá trị hơn những lời nói.Thiên Chúa biết rõ chúng ta trong thầm kín của chúng ta, biết rõ hơn cả chúng ta, và thương yêu chúng ta: biết đdược điều đó phải là những gì đủ rồi.
Trong Thánh Kinh, kinh nghiệm của Giob có ý nghĩa đặc biệt đối với những gì vừa kể. Con người đó chỉ trong một thời gian ngắn ngủi bị mất đi tất cả: các người thân trong gia đình, của cải, bạn bè, sức khoẻ: Chúng ta có cảm tưởng rằng thái độ của Chúa đối với ông là thái độ bỏ rơi, hoàn toàn thinh lặng.
Dầu vậy, Giob trong mối tương quan với Chúa, nói với Chúa, kêu van lớn tiếng lên Chúa. Trong lời cầu nguyện của ông, mặc cho tất cả sự việc xảy ra, ông vẫn còn giữ nguyên vẹn đức tin và sau cùng khám phá ra giá trị kinh nghiệm của mình và thái độ thinh lặng của Chúa. Và như vậy, sau cùng, trong lúc van lên với Đấng
Tạo Hoá, ông có thể kết luận:
- "Trước kia con chỉ biết về Ngài, nhờ người ta nói lai. nhưng giờ đây, chính mắt con chứng kiến" (Gb 42, 51).
Dường như hầu hết chúng ta biết được Chúa chỉ nhờ nghe nói lại .Nhưng bao nhiêu chúng ta rộng mở con người chúng ta ra cho sự thinh lặng của Người và cho sự thinh lặng của chúng ta, chúng ta càng được bắt đầu hơn bấy nhiêu thực sự biết được Người.Thái độ tin cậy thượng đỉnh đó mở rộng mình ra để tiép xúc được sâu đậm với Chúa là sự tin cậy trưởng thành trong thinh lặng.
Thánh Phanxicô Saverio cầu nguyện bằng cách nói với Chúa:
- "Con kính mến Chúa, không phải vì Chúa có thể cho con thiên đàng hay lên án phạt con xuống hoả ngục, mà bởì vì Chúa là Chúa của con. Con yêu mến Chúa, vì Chúa là Chúa".
Trong khi khởi đầu kết thúc những dòng suy niệm về công cuộc cầu nguyện của Chúa Giêsu, tôi nhớ lại một vài điều huấn dạy của Sách Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo:
- "Biến cố cầu nguyện được mạc khải cho chúng ta hoàn hảo nơi Ngôi Lời nhập thể và cư ngụ giữa chúng ta. Tìm hiểu việc cầu nguyện của Người, qua những điều mà các nhân chứng của Người nói cho chúng ta trong Phúc Âm, là tiến gần đến Chúa Giêsu như bụi gai đang nóng cháy: trước hết chúng ta chiêm ngắm Người, trong khi Người cầu nguyện, kế đến chúng ta lắng nghe Người như Người dạy chúng ta phải cầu nguyện như thế nào, sau cùng biết được Người nhậm lời cầu nguyện của chúng ta như thế nào" (n. 2598).
Trong Tổng Lược Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo (Compendio del Catechismo della Chiesa Cattolica), chúng ta gặp được một câu trả lời rõ ràng:
- "Chúa Giêsu dạy chúng ta cầu nguyện không phải chỉ bằng Kinh Lạy Cha",
dĩ nhiên đó là động tác trung tâm điểm của lời huấn dạy phải cầu nguyện như thế nào.
Nhưng với động tác cầu nguyện đó, ngoài ra nội dung, Người tỏ ra cho chúng ta biết thái độ phải có cho một lời cầu nguyện đích thực: đó là:
- sự trong sạch của con tim, đang tìm kiếm Vương Quốc của Thiên Chúa và sự tha thứ đối với kẻ thù địch;
- lòng tin cậy gan dạ và con cái vượt qua bên kia những gì chúng ta cảm nhận được và có thể hiểu biết được;
- sự tỉnh thức bảo vệ người môn đệ khỏi cơn cám dỗ (n. 544).
Dọc theo các Phúc Âm, chúng ta đã thấy Chúa, đối với lời cầu nguyện của chúng ta,Người là Đấng đối thoại, thân hữu, chứng nhân và thầy dạy bảo cho chúng ta.
Nơi Chúa Giêsu điều mới mẻ cuộc đối thoại của chúng ta với Chúa được mạc khải cho chúng ta: đó là lời cầu nguyện của con cái, mà Chúa Cha đang mong đợi ở con cái Người.
Và nơi Chúa Giêsu chúng ta
- biết được thế nào lời cầu nguyện bền bĩ giúp mình giải thích được cuộc sống của mình,
- biết được phải có thái độ lựa chọn nào , nhận biết và đón nhận ơn gọi của mình , khám phá ra được tài năng mà Chúa ban cho mình, biết chu toàn thánh ý Người mỗi ngày , là con đường duy nhứt để thực hiện được cuộc sống của mình.
Chúng ta thường lo lắng về hiệu năng của động tác và các kết quả thiết thực mà chúng ta đạt được, Nhưng lời cầu nguyện của Chúa Giêsu chỉ dạy cho chúng ta phải biết dừng lại , phải biết sống những giây phút thân tình với Chúa, "bằng cách tách mình" ra khỏi cảnh ồn ào náo nhiệt của mỗi ngày, để lắng nghe, để đi đến tận "cội rễ" nâng đỡ và nuôi dưỡng đời sống.
Một trong những giây phút đẹp nhứt trong công cuôc cầu nguyện của Chúa Giêsu, đó là khi, cần chạm trán với bệnh tật, âu lo và giới hạn của những kẻ đang đối thoại với Người, Người hướng về Cha người bằng lời cầu nguyện và như vậy dạy cho những ai đang ở chung quanh Người biết đâu là nơi phải tìm nguồn mạch để có được hy vọng và cứu độ. Tôi đã nhắc nhớ, như là mẫu gương cảm động, lời cầu nguyện của Chúa Giêsu trước mộ của Lazzaro.Tác giả Phúc Âm Gioan thuật lại:
- "Rồi người ta đem phiến đá đi. Chúa Giêsu ngước mắt lên và nói: "Lạy Cha, con cảm tạ Cha, vì Cha đã nhậm lời con. Phần con, con biết Cha hằng nhậm lời con, nhưng vì dân chúng đứng quanh đây, nên con đã nói để họ tin là Cha đã sai con. Nói xong, Người kêu lớn tiếng: "Anh Lazzaro, hãy ra khỏi mộ" (Jn 12, 41-43).
Nhưng điểm sâu đậm nhứt trong lời nguyện lên Chúa Cha, Chúa Giêsu đạt đến trong thời điểm cuộc Khổ Nạn và Tử Nạn, trong đó Người thốt lên tiếng "xin vâng đối với đồ án của Thiên Chúa và cho thấy làm thế nào ý muốn của con người đạt được đỉnh hoàn hảo của mình trong việc hội nhập hoàn toàn vào thánh ý của Chúa chớ không phải trong trạng thái đối ngược lại.
Trong lời nguyện của Chúa Giêsu, trong tiếng kêu thét trên thập giá lên Cha Người, đều quy tựu hội nhập vào "tất cả những âu lo của nhân loại ở mọi thời đại, con người đang là nô lệ của tội lỗi và cái chết, tất cả những lời van xin và can thiệp của dòng lịch sử cứu độ. Và kía Chúa Cha đón nhận và, vượt qua cả bên kia mọi hy vọng, Người làm cho Chúa Con sống lại. Như vậy biến cố cầu nguyện được kết thúc hoàn hảo trong Chương Trình sáng tạo và cứu độ" (Catechismo della Chiesa Cattolica).
Anh Chị Em thân mến, chúng ta hãy tin cậy xin Chúa cho chúng ta biết sống cuộc hành trình cầu nguyện con cái của chúng ta, học hỏi nơi Con Một, trở thành người cho chúng ta, phương thức như thế nào chúng ta phải hướng về về Chúa.
Những lời của Thánh Phaolồ nói vê đời sống Ki Tô hữu một cách tổng quát, cũng có giá trị cho lời cầu nuyện của chúng ta:
- "Đúng vậy, tôi tin chắc rằng: cho dù là sự chết hay sự sống, thiên thần hay ma vương qủy lực, hoặc bất cứ sức mạnh nào, trời cao hay vực thẩm hay bất cứ một loài thọ tạo nào khác, không có gì tách được chúng ta ra khỏi tình yêu của Thiên Chúa, thể hiện nơi Chúa Giêsu Kitô, Chúa chúng ta" (Rom 5, 38-39).
Phỏng dịch từ nguyên bản Ý Ngữ: Nguyễn Học Tập.
(Nhật báo Avvenire, 08.03.2012, trg.21).
Không có nhận xét nào: