Ngày Mới: Không rõ chính xác thời gian, nhưng tôi nhớ đã gặp luật sư Lê Quốc Quân một lần ở Sài Gòn khi anh vào đó công tác. Lần gặp ấy chỉ là cái bắt tay và câu chào hỏi xã giao. Khi đó luật sư Quân đã là người của công chúng và nhiều người biết tới anh qua những bài viết, cũng như những nỗ lực dấn thân khác của anh cho tự do, dân chủ, đa nguyên đa đảng tại Việt Nam.
Qua những người bạn, tôi đã có cơ hội đến thăm anh và gia đình khi anh vừa được trả tự do sau 30 tháng trong lao tù. Trước mặt tôi là vị luật sư gầy còm, nhưng minh mẫn, lạc quan và luôn nở nụ cười trên môi.
Ngồi nghe anh kể về quãng thời gian vừa trải qua trong lao tù, tôi thật sự ấn tượng. Anh kể chuyện đi tù mà chẳng chút khiếp sợ, đau khổ hay oán trách ai. Vừa khâm phục, vừa nghĩ quãng thời gian trong tù của anh như những ngày tháng anh đến một môi trường khác để đấu tranh cho quyền con người.
Anh nói về chuyện tuyệt thực như “liệu pháp tuyệt cốc” để thanh lọc cơ thể, cho tinh thần minh mẫn. Tuyệt thực và tọa kháng để phản đối những chính sách bất công trong nhà tù. Đưa ra những tuyên bố để đòi một số quyền lợi cho mình và cho các tù nhân khác. Phương pháp tuyệt thực, tọa kháng của anh mang lại nhiều thành công trong chính chốn lao tù, nơi mà người ta phải răm rắp cúi đầu thi hành mệnh lệnh chứ không có chuyện đòi hỏi.
Anh nói cách xác tín về chuyện anh đấu tranh trong nhà tù, như việc anh không mặc áo tù, không nhận mình là “phạm nhân” mà chỉ là “tù nhân”. Anh trở thành người tạo nên những cuộc “diễn biến” nơi chính các “anh cai tù” (“anh” chứ không phải “cán bộ” hay “đồng chí”). Nhiều người bị liên lụy, mất việc, xuống chức vì nghe anh, nói chuyện với anh hay “thích nói chuyện với anh”. Anh xác tín về đức tin Công giáo của mình là động lực để có cách hành xử đúng mức với những người có trách nhiệm, với bạn tù. Đức tin giúp anh mạnh mẽ, không mất niềm hy vọng để lạc quan đấu tranh giữa nơi tưởng như chẳng thể làm được gì.
Điềm tĩnh, đúng mực, rộng lượng là những gì tôi cảm nhận khi anh nói về thái độ của anh với những người có trách nhiệm trong trại giam; qua câu chuyện anh chủ động bắt tay với người giám thị trước khi ra khỏi khu vực trại; hay suy nghĩ của anh khi người ta khác nhau về quan điểm, tư tưởng nhưng cần phải tôn trọng để xây dựng quê hương đất nước.
Ngồi nghe luật sư Quân nói chuyện về những ngày tháng lao tù làm tôi xác tín hơn điều trước đây tôi đã từng nghe: Đối với những người dấn thân cho tự do, dân chủ và thúc đẩy cho nhân phẩm và quyền con người, nhà tù không làm cho người ta khiếp đảm, bỏ cuộc, nhưng càng làm cho người ta mạnh mẽ và quyết tâm hơn.
Cám ơn luật sư Quân. Tôi đến thăm anh, nhưng anh cho tôi thứ khác quý hơn. Tôi không muốn và không có ý so sánh, nhưng nhìn thân hình gầy của anh và nghe anh chia sẻ, tôi nghĩ đến Mahatma Gandhi của Ấn Độ, Martin Luthe King của nước Mĩ: Nhà tù đã không làm họ khiếp sợ, bỏ cuộc, nhưng rèn luyện để tâm, lý trí và ý chí của họ được sáng hơn và việc dấn thân cách bất bạo động cho quyền con người được tôn trọng, đất nước được phát triển càng chóng thành công.
Không có nhận xét nào: