Ngay trước ngày quốc khánh Trung Cộng 1/10/2015, Tòa án nhân dân Hà Nội đã bất ngờ đưa ra xét xử một vụ án gián điệp liên quan đến tình báo Trung Cộng. Bị cáo là ông Hà Huy Hoàng - cựu phóng viên báo Thế giới và Việt Nam thuộc Bộ Ngoại giao. Ông Hoàng bị bắt vào tháng 10/2014, tức 5 tháng sau khi xảy ra vụ giàn khoan HD 981.
Có thể nói, đã rất lâu rồi mới xuất hiện một phiên tòa công khai về gián điệp. Trước đây, nhiều thông tin cho biết số người VN làm gián điệp cho Trung cộng bị công an VN bắt là khá nhiều, và đã bị xử án kín. Song rất hiếm khi chính quyền VN đưa ra xét xử công khai những vụ án gián điệp này.
Tuy nhiên, một thay đổi sau phiên tòa làm giảm trầm trọng đến tính “công khai’’ của nó: các bản tin trên Tuổi trẻ và Vnexpress về vụ xử án nhà báo Hà Huy Hoàng đã bị gỡ chỉ sau vài giờ đăng tải trên mạng. Hiện tượng này khiến dư luận và giới quan sát chính trị phải nghi ngờ về một động thái lẩn khuất và hết sức bất thường liên quan đến phiên tòa trên.
Tất nhiên không có chuyện các báo tự gỡ bài, trừ phi chịu một áp lực đủ lớn từ phía cơ quan cấp trên. Vậy cơ quan cấp trên nào có thể chỉ đạo cho Tuổi trẻ và Vnexpress phải gỡ tin về phiên tòa xử ông Hà Huy Hoàng?
Tựu trung, vẫn là Bộ thông tin truyền thông, và cao hơn thế là Ban tuyên giáo trung ương.
Thế nhưng vì cớ gì mà một phiên tòa được tổ chức công khai lại bị giới tuyên giáo ngăn cản thông tin? Dường như tại Hà Nội đang diễn ra một cuộc xung đột về tư tưởng giữa những người muốn công khai vụ án gián điệp Trung cộng, với phe phái không muốn làm Bắc Kinh phật lòng.
Cần nhắc lại, vụ xử án nhà báo Hoàng được thực hiện vào ngày 30/9/2015, tức chỉ vài ngày sau khi Tập Cận Bình tuyên bố ở Washington ""Trường Sa, Hoàng Sa là của... Trung Quốc''.
Động thái nhà nước VN quyết định xét xử công khai vụ án gián điệp liên quan đến tình báo Trung cộng cho thấy điều gì, trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Trung có dấu hiệu căng thẳng trở lại và nhiều lãnh đạo VN vừa công du Hoa Kỳ?
Theo dự kiến, chỉ còn hơn một tháng nữa là chuyến công du được dự liệu của Tập Cận bình đến VN sẽ diễn ra. Có khả năng chuyến đi này sẽ diễn ra trước thời điểm Hội nghị trung ương 12 của đảng Cộng sản VN – được coi là hội nghị cuối cùng quyết định về nhân sự chủ chốt cho đại hội đảng 12 vào đầu năm 2016. Đương nhiên, một phiên tòa xử án gián điệp Trung cộng, dù bị cáo là người VN, vẫn là cú đánh trực tiếp vào thể diện của chính quyền Trung Nam Hải và giới tình báo Hoa Nam.
Giả thiết có thể hình dung là chính phiên tòa trên sẽ làm cản trở phần nào, hoặc toàn bộ, đối với chuyến công du của Tập Cận Bình đến Hà Nội vào tháng 11 tới. Nếu hệ quả này xảy ra, họ Tập sẽ không có cơ hội để “tư vấn’’ trực tiếp cho những người đeo bám tình bạn ‘’Bốn Tốt’’. Và do đó, lực lượng của phe này sẽ còn có thể yếu ớt hơn, kể từ khi xảy ra biến cố đối với Bộ trưởng quốc phòng Phùng Quang Thanh vào cuối tháng 6/2015.
Lê Dung / SBTN
Không có nhận xét nào: