HÀ NỘI (NV) .- Hạm đội 7 của Hải quân Hoa Kỳ quan tâm tới việc củng cố quan hệ với các đối tác trong khu vực biển Đông và muốn tăng các chuyến thăm hải cảng Việt Nam.
Đó là ý kiến của ông William Marks, Phát ngôn viên của Hạm đội 7 nên trong thư trao đổi với Reuters. Ý kiến này được đưa ra vào lúc quan hệ Việt – Trung trở nên căng thẳng chưa từng thấy, kể từ lúc hai quốc gia này “bình thường hóa quan hệ”.
Ý kiến vừa kể cho thấy, Hoa Kỳ muốn thắt chặt hơn nữa mối quan hệ giữa hải quân Hoa Kỳ và hải quân Việt Nam. Ông Marks cho biết, tuy hải quân Hoa Kỳ vẫn giữ nguyên hoạt động bình thường và hàng ngày vẫn điều phi cơ thám thính tuần tra trên khu vực biển Đông. Khu trục hạm USS Blue Ridge, soái hạm của Hạm đội 7 hiện đang trong khu vực biển Đông.
Ý kiến vừa kể cho thấy, Hoa Kỳ muốn thắt chặt hơn nữa mối quan hệ giữa hải quân Hoa Kỳ và hải quân Việt Nam. Ông Marks cho biết, tuy hải quân Hoa Kỳ vẫn giữ nguyên hoạt động bình thường và hàng ngày vẫn điều phi cơ thám thính tuần tra trên khu vực biển Đông. Khu trục hạm USS Blue Ridge, soái hạm của Hạm đội 7 hiện đang trong khu vực biển Đông.
Soái hạm USS Blue Ridge của Hạm đội 7 Hoa Kỳ tiến vào cảng Tiên Sa, Đà Nẵng, trong chuyến thăm viếng đầu tiên hồi Tháng Tư 2012. (Hình: HOANG DINH NAM/AFP/Getty Images)
Ông Carl Thayer, một chuyên gia về Việt Nam, làm việc tại Học viện Quốc phòng Úc, nói với Reuters rằng, thông tin vừa kể từ Hạm đội 7 là một cơ hội mà chính quyền Việt Nam nên nắm lấy để mở rộng quan hệ hợp tác với Hoa Kỳ, kể cả chia sẻ thông tin tình báo. Ông Thayer nhận định, đây là “lựa chọn duy nhất vào lúc này” và lựa chọn đó “sẽ có lợi ích “lâu dài cho Việt Nam”.
Song song với đề nghị từ phía Hạm đội 7, hôm qua, Hoa Kỳ lại tiếp tục nhắc nhở Trung Quốc về trách nhiệm đối với việc làm giảm căng thẳng tại khu vực quần đảo Hoàng Sa, sau khi Trung Quốc đưa giàn khoan Hải dương 981 vào sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam để thăm dò dầu khí.
Ông Jay Carney, Phát ngôn viên Phủ Tổng thống Hoa Kỳ đề nghị các bên có liên quan nên giải quyết tranh chấp bằng đối thoại, chứ không nên “dọa nạt”. Ông Carney, nhắc lại quan điểm mà ông Obama, Tổng thống Hoa Kỳ đã nêu ra nhiều lần trong chuyến công du châu Á hồi tháng 4, đó là cần giải quyết những tranh chấp giữa Trung Quốc và các quốc gia về chủ quyền trên biển nên được giải quyết thông qua đối thoại.
Giới quan sát xem sự kiện giàn khoan Hải dương 981 là một trong những thách thức lớn nhất mà Tổng thống Obama đang phải đối diện. Các đồng minh của Hoa Kỳ tại châu Á đang hối thúc ông Obama tỏ ra mạnh mẽ hơn đối với chiến lược chuyển trọng tâm chiến lược sang khu vực châu Á – Thái Bình Dương để chống lại nỗ lực gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc.
Các đồng minh của Hoa Kỳ tại châu Á lo ngại rằng, qua sự kiện Crimea ở Ukraine, Trung Quốc có thể sẽ bắt chước Nga sử dụng vũ lực để áp đặt chủ quyền Trung Quốc tại cả biển Hoa Đông lẫn biển Đông và Hoa Kỳ không thể buộc được cả Nga lẫn Trung Quốc lùi bước.
Đó cũng có thể là lý do khiến Hoa Kỳ trở thành quốc gia lên tiếng sớm nhất và mạnh mẽ nhất về sự kiện giàn khoan Hải dương 981. Ngày 7 tháng 5, bà Jen Psaki, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ gọi việc Trung Quốc đưa giàn khoan 981 vào lô 143 trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam là “khiêu khích”, “nguy hiểm” và cố tình “gia tăng sự sách nhiễu của các tàu thuyền hoạt động trong khu vực này”.
Đáp lại, trong hai ngày 8 và 9 tháng 5, Trung Quốc liên tục tổ chức họp báo, vừa để khẳng định Trung Quốc có quyền thăm dò – khai thác dầu khí, vừa phản tố, cho rằng phía khiêu khích là Việt Nam và lên án Hoa Kỳ “đổ dầu vào lửa” qua những tuyên bố “vô trách nhiệm”. Đồng thời khuyến cáo Hoa Kỳ nên “hành động và phát biểu thận trọng”.
Đến ngày 12 tháng 5, khi trò chuyện với ông Vương Nghị, Ngoại trưởng Trung Quốc, ông John Kerry, Ngoại trưởng Hoa kỳ tái khẳng định, việc Trung Quốc đưa giàn khoan 981 vào sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam để thăm dò dầu là hành động khiêu khích.
Ngay sau đó, hôm 13 tháng 5, Bộ Ngoại giao Trung Quốc xác nhận trên biển Đông đã xảy ra những hành động khiêu khích nhưng Trung Quốc không có lỗi. Phía Trung Quốc khuyến cáo, ông Kerry cần nhìn vấn đề “khách quan và công bằng” đồng thời phải “phát ngôn một cách thận trọng”.
Theo Trung Quốc, vấn đề biển Đông cần phải được giải quyết thông qua đối thoại trực tiếp giữa các bên có liên quan và Hoa Kỳ không nên “vô cớ can thiệp”. Phía Trung Quốc còn cáo buộc Hoa Kỳ chính là phía có lỗi vì khi khuyến khích cách hành xử gây căng thẳng ở biển Đông trong vụ giàn khoan 981. (G.Đ)
Không có nhận xét nào: