#TNCG: Từ 08/01 - 17/01/2016, Đức Hồng Y Reinhard Marx đã có chuyến thăm chính thức đến Việt Nam. Trước chuyến đi của ngài tới Việt Nam một số nguồn tin chưa chính thức đã cho biết rằng ĐHY sẽ không được đến hai "điểm nóng" là Giáo phận Vinh và Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm vì lý do an ninh không bảo đảm. Bây giờ thì không còn phải là đồn đoán nữa mà đã xảy ra theo như kịch bản đó: ĐHY Reinhard Marx đã không thể đến thăm Giáo Phận Vinh.
Hồng Y cũng không được tự do thăm viếng giáo dân?
Mục đích ĐHY Reinhard Marx trong chuyến viếng thăm Việt Nam là nhằm tìm hiểu đời sống của Giáo Hội Việt Nam, "một giáo hội đang phát triển và chịu nhiều thử thách lớn lao" đồng thời cổ vũ mọi thành phần dân Chúa tham gia dấn thân xây dựng giáo hội và xã hội.
Theo lịch trình ĐHY Marx - chủ tịch HĐGM Đức đồng thời là cố vấn đặc biệt của ĐTC Phanxico sẽ thăm giáo phận Hà Nội, sau đó vào Giáo Phận Vinh và có cuộc tiếp xúc với Đức cha Nguyễn Thái Hợp và thăm viếng Linh Địa Trại Gáo - Kính thánh An-tôn.
Khi biết ĐHY Reinhard Marx không thể đến giáo phận Vinh, nhiều người đã cảm thấy hụt hẫng. Bạn Đức Huy, ở Diễn Châu tâm sự "tiếc là ĐHY Marx không đến thăm Vinh được. Giáo xứ chỗ mình ở đã sẵn sàng cùng nhau đi đón ngài."
Anh Nguyên Văn Hùng người xứ Tĩnh Giang, Hà Tĩnh cũng tiếc nuối nói "lâu lắm mới có một Đức Hồng Y ở nước ngoài đến, mà ĐHY Reinhard Marx lại là cố vấn đặc biệt của Đức Thánh Cha Phanxico nên tôi cũng mong được đi dự lễ do ngài chủ tế. Mà đây cũng là dịp để bày tỏ tình hiệp thông trong Giáo Hội."
Cơn sóng ngầm dưới vẻ ngoài "ổn định"
Theo thông báo chuyến thăm Vinh sẽ bị hủy bỏ vì lý do an ninh. Linh mục Phê rô Phan Văn Lợi, giáo phận Huế bày tỏ: "Lý do an ninh quả là nực cười, chỉ càng cho thấy nhà cầm quyền muốn che giấu sự thật."
Nhà nước thường rêu rao rằng Việt Nam là đất nước "hòa bình, ổn định, an ninh chính trị, xã hội được bảo đảm tuyệt đối". Phải chăng đó chỉ là bề nổi của một tảng băng trôi và đang có những cơn sóng ngầm ở bên dưới?
Lý giải sự bất nhất này, cha Phêrô Phan Văn Lợi nói "Những vụ việc xảy ra mấy năm qua tại Vinh và thái độ can đảm lâu nay của giáo phận Vinh (từ giám mục, linh mục xuống tu sĩ, giáo dân) khiến chính quyền không muốn cho ĐHY tới."
Linh mục An-tôn Đặng Hữu Nam cũng cho rằng nhà nước Việt Nam e sợ những "Lý do "nhạy cảm" vì đến vinh sẽ thấy được "sự tự do tôn giáo theo ý đảng" cũng như việc đàn áp giáo dân, linh mục."
"Tự do tôn giáo theo ý đảng"
Trước khi ĐHY Marx khởi hành tới Việt Nam thì linh mục Đặng Hữu Nam đã dự đoán rằng chuyến thăm tới giáo phận Vinh sẽ không thể thực hiện được. Không phải chỉ có vụ việc công an bảo kê côn đồ tấn công linh mục, giáo dân gây công phẫn trong cộng đồng mà còn là vì ở tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh và Quảng Bình thuộc Giáo phận Vinh không thiếu sai phạm của lực lượng công quyền.
Giáo phận Vinh đã là "điểm nóng" từ lâu nhưng gần đây lại càng "nóng" lên do những sai phạm của giới chức cầm quyền. Vụ việc mới nhất là chính quyền đã làm ngơ khi "bảo kê" cho côn đồ hành hung linh mục An-tôn Đặng Hữu Nam quản xứ Tân Yên - giáo phận Vinh ngay trước sự chứng kiến của trưởng công an xã An Hòa ngay tại UBND xã An Hòa, huyện Quỳnh Lưu trong đêm giao thừa tết Dương Lịch - 31/12/2015.
Dân chúng đã vô cùng bức xúc hơn nữa khi chính quyền phủi trách nhiệm và tuyên bố "không có thẩm quyền điều tra công an xã". Để đáp lại những hành động hèn hạ này của nhà cầm quyền huyện Quỳnh Lưu, toàn thể 50.000 giáo dân Hạt Thuận Nghĩa đã quyết tâm cùng với cha xứ Tân Yên đòi công lý đến cùng.
Nhà nước Việt Nam hiểu rằng nếu ĐHY Marx đến đây thì sẽ có những hậu quả khó lường. Trước tiên, ĐHY sẽ tận mắt nhìn thấy lòng đạo đức cuồng nhiệt ở đây khi sẽ có hàng chục ngàn người đón tiếp và tham dự các thánh lễ. Và dĩ nhiên, chuyện linh mục An-tôn Đặng Hữu Nam bị đánh đập sẽ không thể không nhắc tới trong cuộc họp. Dù sao đi nữa với việc tất cả các linh mục Giáo Hạt Thuận Nghĩa đồng lòng lên tiếng thì vụ việc có thể sẽ đến được với ĐHY thân thiện này.
Người dân xứ Mỹ Yên vẫn chưa quên khung cảnh hãi hùng khi hàng trăm công an, cảnh sát cơ động tấn công giáo xứ và đánh đập bà con giáo dân. Linh mục JB Nguyễn Đình Thục cũng chẳng thể không nhớ về những gì đã xảy ra cho giáo điểm truyền giáo Con Cuông. Việc bị công an đánh đập và hình ảnh bà con giáo dân bị đánh máu me, có người bị vỡ hộp sọ phải đi cấp cứu và cả sư đoàn 335 sẵn sàng thẳng tay vấy máu đồng bào, thật là một ký ức khó quên.
Chuyện các linh mục bị lực lượng công an mặc thường phục đã bị phơi bày ra công luận. Bên cạnh đó, các vụ như Tam Tòa cũng làm rúng động cộng đồng dân Chúa khắp nơi.
Ngoài ra, việc lợi dụng các điều luật mơ hồ để kết tội và bỏ tù những nhà đấu tranh cho dân chủ, nhân quyền, cho chủ quyền quốc gia ôn hòa như vụ án 17 thanh niên Công Giáo đã bôi tro trét trấu lên mặt nhà cầm quyền cộng sản và đã có tác dụng phụ khi càng có thêm nhiều người quan tâm đến tình hình chính trị và xã hội của đất nước hơn.
Những ngày ĐHY Reinhard đến Hà Nội thì cũng là lúc Nghệ An điều động công an canh giữ các nhà hoạt động nhân quyền, nhất là các cựu tù nhân lương tâm. Cựu TNLT Thái Văn Dung cho biết từ sáng sớm đã có khoảng 4 tên công an mặc thường phục canh giữ nhà anh. Các cựu TNLT Nguyễn Văn Oai cũng báo cáo tình trạng gia tăng việc công an tạo các chốt canh khu vực xã anh ở.
Và cũng thu hút không ít sự quan tâm của dư luận là việc cựu TNLT Trần Minh Nhật - một trong 14 Thanh Niên Công Giáo - Tin Lành bị kết án ở Nghệ An vì "âm mưu lật đổ chính quyền nhân dân" gửi thư ngỏ tới ĐGM Phaolo Nguyễn Thái Hợp vì liên tục bị công an sách nhiễu và bị hủy hoại kiệt quệ kinh tế của đại gia đình anh.
Được và mất gì khi cấm cản ĐHY Marx?
Mong muốn của nhà cầm quyền cộng sản là ngăn không cho ĐHY Marx tới "Vùng nhạy cảm" Nghệ An. Nhưng những gì mà chính quyền thu được thì cũng chưa chắc chắn.
Bạn Duy,người xứ Mỹ Yên diễn tả một khía cạnh rất "khó nuốt" của chính quyền: "Giáo phận Vinh đang có một giám mục vừa là chủ tịch Ủy Ban Công Lý và Hòa Bình của Hội Đồng Giám Mục và giáo dân giáo phận Vinh có tình liên đới sâu đậm với nhau nên dù có bị bách hại thì vẫn hỗ trợ nhau. Cộng sản ngăn cản ĐHY đến Nghệ An không làm cho tình đoàn kết đó giảm đi, ngược lại họ chỉ làm cho những người con Chúa lại tìm thấy Nước Trời gần hơn thôi."
Cha Phan Văn Lợi thẳng thắn nói: "ĐHY có nắm được tình hình Giáo Hội VN hay không là tùy vào sự báo cáo (trung thực đầy đủ hay che giấu phần nào) của HĐGM VN. Tiếc là Đức cha Hoàng Đức Oanh, tiếng nói thẳng thắn nhất đã nghỉ hưu rồi."
Ngài thêm "Việc ngăn cản này có tác dụng như cộng sản mong muốn hay không là tùy: 1- thái độ của chính các Đức Cha tại Vinh; 2- thái độ của các Giám mục khác."
Khi được hỏi liệu tình hình tự do tôn giáo có được tiến triển sau chuyến viếng thăm của ĐHY Reinhard Marx hay không. Nhiều người tỏ ra hoài nghi về thiện chí của nhà cầm quyền. Một người ngoài Công Giáo quan tâm vấn đề chính trị nói "chuyến thăm này chỉ là chiêu trò ngoại giao thôi. Để nhà nước chứng minh rằng mình tôn trọng các quyền con người trước cộng đồng quốc tế. Rồi "mèo lại hoàn mèo" cả thôi".
Cha Phan Văn Lợi nhận định thận trọng: "Có thể cải thiện các quyền tự do tôn giáo thứ yếu như xây cất các cơ sở, tổ chức các lễ hội, ra hải ngoại của các chức sắc. Còn các quyền tự do tôn giáo chính yếu như được cho quy chế pháp nhân, được độc lập trong việc tổ chức nội bộ, được tự do trong các sinh hoạt thờ phượng và các công tác xã hội, được góp phần giáo dục giới trẻ, được có các phương tiện truyền thông riêng (đài phát thanh, đài truyền hình, nhà in, nhà xuất bản riêng của GH...) thì còn lâu, nếu không muốn nói là chẳng bao giờ."
Paul Minh Nhật
Không có nhận xét nào: